“Levenskunst voor wie goed oud wil worden” is een mooi, waardevol en zin-vol initiatief, waarmee Metgezel in Zingeving 5 jaar terug is gestart.
Het is een samenwerkingsverband gesteund en gedragen door:
*Gemeente Oisterwijk
*Indigo Breburg Tilburg
*KBO Oisterwijk
* Seniorenvereniging 50+ Moergestel
* Huis voor Zingeving
Zinvol ouder worden, zijn en blijven is in deze tijd een uitdaging waarin de ouder wordende mens met al zijn kwaliteiten en beperkingen voor een groter opdracht komt te staan. Ouderen worden steeds meer op zichzelf terug geworpen in deze tijd. Deze groep mensen verdient dan ook met recht een stem.
De Trialoog-filmvoorstelling bestaat uit 3 boeiende en totaal verschillende films met veel diepgang, gevolgd door een nabespreking in dialoogvorm.
Liefde, vriendschap, worsteling, conflict, overleven, onbegrip, eenzaamheid, verbondenheid, openheid, onmacht, vreugde, verdriet, beperkingen, kracht, moed, dankbaarheid en passie zijn de universele thema’s die hierin zijn opgenomen, maar ook de eigen weg die ieder daarin heeft te gaan.
Films die de seizoenen van het leven weergeven en die je raken in het hart:
Twee sympathisanten ( Maria van de Ven uit Haaren en Henk van de Poel uit Oisterwijk) die de drie films gezien hebben geven graag een mening.
Een nabeschouwing van Maria van de Ven
Into the Wild
Hierin speelt een 22-jarige jonge man die aan het begin van zijn volwassen leven staat de hoofdrol.
Voor mij staat dit symbool voor de lente van het leven. Vol enthousiasme, onbevangenheid en levenskracht begint hij aan zijn avontuurlijke reis. Hierbij alles achterlatend, zijn bezittingen, zijn veelbelovende toekomst en zijn familie. Al zijn sporen heeft hij uitgewist. Hij is zelfs onvindbaar voor zijn familie die niet eens op de hoogte is van waar hij is. Zijn familie, die als het ware langs elkaar heen leeft en waarin geen echte communicatie plaatsvindt.
Onderweg heeft hij allerlei ontmoetingen met mensen die hem verder op weg helpen en waarbij hij veel over het leven leert. Hij wordt als het ware door het leven zelf geleid.
Zijn reis, waaraan hij met zoveel enthousiasme en onbevangenheid is begonnen, eindigt in diepe eenzaamheid.
Wat hierin duidelijk naar voren komt is dat je niet kunt overleven in je eentje. Je hebt naast vele vaardigheden, kennis en talenten om te kunnen overleven altijd de ander nodig hoe dan ook. Je kunt niet onafhankelijk van elkaar bestaan.
Wat hierin ook duidelijk wordt weergegeven, is hoe belangrijk een goede communicatie is met je naasten. Er is geen openheid naar elkaar toe en geen verbinding. Na een leven lang met elkaar samen te hebben geleefd moet je tot de pijnlijke conclusie komen dat de zoon en zijn ouders elkaar nooit écht hebben leren kennen en niet weten wat er werkelijk in het innerlijk van de ander omgaat. Dat geeft diepe eenzaamheid i.p.v. verbondenheid.
Brassed Off
Hierin speelt een dorpsgemeenschap, bestaande uit mensen die midden in het leven staan, de hoofdrol.
Voor mij staat dit symbool voor de zomer van het leven. Het gewone dagelijkse leven van de bewoners in een klein mijnwerkersstadje staat hierin centraal. Het lijkt ogenschijnlijk een saai alledaags leventje met een vast ritme en vaste structuur, maar niets is minder waar. De mensen in dit arbeidersstadje moeten hard werken in de kolenmijn om in hun onderhoud te voorzien. Ze kunnen maar met moeite de eindjes aan elkaar knopen. De fanfare, met een gepassioneerde dirigent, is hun enige verzetje.
Dan wordt er van hoger hand uit besloten om de kolenmijn te sluiten en de mensen komen zonder inkomen op straat te staan. Wanneer dan ook nog de dirigent van de fanfare in het ziekenhuis komt te liggen, dreigt ook het einde van de fanfare.
Ondanks alle moeilijkheden en tegenslagen schuilt er toch een enorme veerkracht in de bewoners die samen de strijd aangaan om het goede van de fanfare te behouden.
Door hun grote gezamenlijke inzet, betrokkenheid en toewijding brengen zij de fanfare zelfs naar de top.
Wat hierin duidelijk naar voren komt is, dat ondanks protesten e.d. de mijn, zonder rekening te houden met de bewoners, wordt gesloten. Er wordt een zogenaamd formeel onderzoek ingesteld om te kijken of het toch nog rendabel is om de mijn open te houden. Dit is echter alleen maar schijn. In werkelijkheid is van hoger hand uit allang geleden besloten om de mijn te sluiten. De kaarten zijn dus allang geschud. Dat de kolenmijn gesloten wordt is begrijpelijk, het is zelfs heel ongezond werk. Maar het is echter pijnlijk schokkend om te zien dat er totaal geen rekening wordt gehouden met de gevolgen voor de mensen die hier altijd kei hard hebben gewerkt, van een minimum rond moeten zien te komen en nu zomaar aan hun lot worden overgelaten. Met zelfs uit huis zetting tot gevolg. Hierin zijn grote overeenkomsten zichtbaar met onze huidige maatschappij. De gevestigde orde beslist en de gewone mensen krijgen géén stem.
Dit zie je ook terug wanneer de dirigent in kritieke toestand in het ziekenhuis ligt.
De leden van de fanfare staan buiten bij het ziekenhuis te spelen en worden weggestuurd, omdat dit niet goed zou zijn voor de patiënt. De werkelijkheid is echter anders. De dirigent krijgt hierdoor zijn levenskracht weer terug. Er worden beslissingen genomen zonder rekening te houden met wat werkelijk goed en belangrijk is voor de mens.
Yalom’s Cure
Hierin speelt een ouder echtpaar die in hun laatste levensfase is de hoofdrol.
Voor mij staat dit symbool voor het najaar van het leven.
De man is 80 en in zijn werkzame leven psychotherapeut geweest.
Ondanks dat hij nog steeds actief in het leven staat, heeft hij een beschouwende levenshouding.
Wat hij duidelijk aangeeft is hoe belangrijk en essentieel het voor de mens is om je hart te kunnen volgen en datgene te kunnen doen in je leven wat voor jou belangrijk is.
Hierdoor krijg je een vreugdevol en vervuld leven.
Hoe moeilijk is het voor de mensen die hiervoor niet voldoende de kans krijgen. Dit is iets wat op latere leeftijd dan toch op een of andere manier blijft knagen.
Ook het belang van een goede communicatie met je dierbaren komt hierin weer naar voren.
Wanneer dingen niet op een goede manier uitgesproken kunnen worden tegen elkaar tijdens het leven dan vindt er uiteindelijk als het ware een stagnatie / bevriezing plaats van de energie. Dit blijft dan als het ware altijd een onherroepelijk stuk.
Boeiend is het om te zien hoe hij, die zoveel mensen beroepsmatig tijdens zijn therapieën heeft begeleid, zelf met de moeilijkheden, teleurstellingen en uitdagingen van het leven om is gegaan. Wat hij ervan heeft geleerd en welke inzichten het hem heeft gebracht.
Zichtbaar en ontroerend is het om de diepe verbondenheid tussen hem en zijn vrouw te zien die hierdoor in hun relatie en in hun leven is gegroeid. Maar ook de dankbaarheid die je bij hen ziet.
De hoofdrolspeler zegt: “Ik zie mezelf als een gids voor anderen, omdat ik die hele weg al heb afgelegd.” Oudere mensen zijn ervaringsdeskundigen met veel wijsheid en levenservaring.
Zij verdienen respect en kunnen met recht een gids genoemd worden. Helaas wordt dit tegenwoordig in onze maatschappij vaak niet als zodanig erkend, gezien en gewaardeerd.
Dat is erg jammer. Zij hebben door hard werken en hun grote inzet onze maatschappij mee opgebouwd. Zij zijn het fundament waarop de volgende generaties weer verder kunnen bouwen. Zij hebben hun sporen verdiend. Deze groep mensen verdient dan ook met recht een stem.
Een nabeschouwing van Henk van der Poel
Afgelopen winter heb ik de filmvoorstellingen speciaal voor ouderen in de Voorhof ( Oisterwijk) gezien. En dat is me goed bevallen. Ik vond het aangenaam om met leeftijdsgenoten op m’n gemak een middag film te kijken op een prettige locatie. Kopje koffie erbij en draaien maar.
De gekozen films hadden raakvlakken met het ouder worden en dat niet alléén, ook met MIJN ouder worden. Dat is iets anders. Het zijn toch twee verschillende dingen, zoals het verschil tussen theorie en praktijk.
Ik werd geraakt door oudere mensen in de films die niet meer konden wat ze voorheen wèl konden. Dat ze afscheid moesten nemen van bezigheden die nu niet meer lukken. Dat het wennen is als mensen geleidelijk anders tegen je aan kijken. Als je je leeftijd niet echt voelt (gelukkig maar), zijn er altijd wel andere mensen die je er aan herinneren. Dat is soms een beetje incasseren.
Ook kwamen er plezierige dingen in voor, zoals genieten van dingen die vroeger vlug-vlug moesten maar nu veel intenser kunnen worden beleefd.
Ook kwamen er verdrietige dingen in de films voor, waar ik thuis nog eens over na kon denken. Ben ik ook wel eens zo’n ouwe brompot? Dat wil ik niet zijn. Daar kan ik nog van leren voor de toekomst.
Ná de films konden we in kleine groepjes nog eens door praten wat de film met ons gedaan had en dat gaf zeker een toegevoegde waarde om van andere mensen te horen hoe zij het beleefd hadden.
Al met al was het plezierig om hier aan deel te nemen en ik ben benieuwd welke films komend jaar worden geprogrammeerd. Ik kom weer kijke
Een algemene beschouwing over:
“Levenskunst voor wie goed oud wil worden”
Ouder worden:
Citaat: “We moeten het ouder-worden niet ontkennen, maar gewoon aanvaarden. Het blijft een actieve periode, waarbij kwaliteit van leven belangrijk is, maar je hoeft je niet meer te bewijzen.”
Ouder worden betekent ook loslaten.
Loslaten ofwel “Anders vasthouden” – in gedragen verbondenheid” zoals Jan Daem dat zo mooi uitdrukt.
Om goed oud te kunnen worden is het essentieel om ondanks tegenslagen, verlies, worstelingen, pijn en verdriet ook datgene te kunnen blijven zien en in dankbaarheid weten te waarderen wat het Leven je óók aan mooie en goede dingen heeft geschonken. En nog steeds schenkt. Steeds weer opnieuw proberen stap voor stap terug te keren naar de verwondering en vreugde van het Leven zelf, keer op keer, hoe moeilijk soms ook. En hierdoor steeds weer terug te kunnen komen in je eigen veerkracht.
Dat is “Levenskunst voor wie goed oud wil worden”.
