Twee collega’s van mij vertrekken volgende week met een tiental leerlingen naar het noorden van Spanje om er een stuk van de camino ignatiano te lopen. Ook al kent de belangstelling voor geloof in onze contreien en deze tijd een terugval, toch kan het op pelgrimstocht gaan op een blijvende belangstelling rekenen. Wellicht overstijgt het pelgrimeren de particulariteit van een godsdienst omdat het op weg gaan bij uitstek een metafoor is voor het leven zelf. Elke tijd heeft wel zijn bekende en minder bekende helden die op tocht gaan. Denken we maar aan Abraham die wegtrekt uit zijn land of aan Odysseus die jarenlang rondzwerft voor hij huiswaarts keert. Is het middeleeuwse thema van de queeste daar ook geen variant van? Uiteraard is niet elke tocht dezelfde. Sommige wegen brengen mensen terug thuis en bij zichzelf. Andere voeren weg naar onbekende bestemmingen.
Doel
Pelgrimstochten hebben iets bijzonders. Ze hebben vaak een duidelijke geografische eindbestemming, maar veelal is dat niet het uiteindelijke doel. Paradoxaal genoeg is de bestemming van de tocht maar een middel en is het onderweg zijn het eigenlijke doel. Het wezenlijke van het pelgrimeren is het op weg gaan en wat er gaande gebeurt. Echt op tocht gaan, is niet zelf de weg bepalen, maar de weg jou laten bepalen. De fysieke beweging beoogt het op gang brengen van een innerlijke bewogenheid. Onderweg trekken allerlei landschappen en vergezichten aan het oog voorbij. De wereld gezien hebben – wat zo kenmerkend is voor onze toeristische reizen – behoort ook niet tot het oogmerk van een pelgrimstocht. De uitzichten die het landschap biedt, zijn een aanzet tot nieuwe inzichten. De eigenlijke pelgrimstocht is een weg naar binnen.
Voormalige secretaris-generaal van de VN Dag Hammerskjold tekende ooit de volgende woorden op:
“De langste reis is de reis naar binnen.
Wie zijn bestemming gekozen heeft,
de tocht begonnen is
naar zijn eigen bodem (is er een bodem?)
nog midden onder U,
staat al buiten het leven.”
Op pelgrimstocht gaan is wegtrekken uit de evidentie van elke dag en je door de gebeurtenissen onderweg laten bevragen. Het houdt een zekere vervreemding in van de dagelijkse drukte, het knusse comfort, de veilige vertrouwdheid enzovoort. Die vertraging van ritme verscherpt de aandacht. Zodoende ontstaat de mogelijkheid om vanuit de verstrooiing gaandeweg ook dichter te komen bij onszelf. De weg naar onszelf en ons innerlijk is een lange weg omdat – zoals een oud spreekwoord zegt – de ziel te voet gaat. Leren leven op het ritme van de ziel, oog hebben voor innerlijkheid, vergt tijd en geduld. Het is vertragen om innerlijk vooruit te gaan. De diepte van ons bestaan is niet de plaats waar we ons constant kunnen ophouden. In dat opzicht zijn mensen zoals walvissen. We hebben met hen gemeen dat we noodgedwongen aan de oppervlakte moeten vertoeven om lucht te happen. Maar af en toe moeten we naar de diepte om voeding te vinden voor het leven van elke dag.
Theoloog Christophe Brabant gaat in de woorden van dichters,denkers en schrijvers op zoek naar sporen van het Woord. ( Tertio/15de jrg /Nr.739 /9 April 2014)
Aan al onze bezoekers van de wekelijkse meditatie wensen wij een rijke vruchtbare innerlijke reis toe in de komende Goede Week als krachtigste week van het jaar op weg naar het hoogfeest van Pasen.
De Goede Week is een stille week.
Zoveel onrecht.
Zoveel lijden.
Zoveel verlies.
Het is een goede week.
Zoveel trouw.
Zoveel overgave.
Zoveel moed.
Het is een heilige week.
Zoveel herkenning.
Zoveel verbondenheid.
Zoveel hoop.
Het is de krachtigste week van het jaar.
Stenen worden weggerold.
Duisternis wordt verlicht.
Graankorrel wordt kiemkracht.
(Jean-Paul Vermassen)
Welkom bij de volgende wekelijkse meditatie:
Tweede Paasdag op Maandag 21 April.
