Stilte

“De enige dwingende macht, die ik in deze wereld erken,

is de stilte, zachte stem diep in mij.’ ( Mahatma Gandhi 1869 – 1948)

Stilte is een belangrijke factor om te komen tot dat wat wezenlijk is, tot de kern van ons bestaan. In het hart van de stilte gebeuren de grote dingen en worden de geheimen van het leven fluisterend hoorbaar. Dit geluid van de stilte leidt naar werkelijke vrede en vreugde in ons bestaan, een weg van innerlijke bevrijding en die haar doorwerking zal hebben in de dagelijkse leefomstandigheden waarin we verkeren.

 

In het dagelijks leven worden we veelal geconfronteerd met het voortdurende aanbod van geluid via radio, tv, Ipod, verkeer en allerlei andere middelen. Zodanig zelfs dat voor velen de stilte beangstigend is geworden omdat het geluid van de stilte ‘oorverdovend’ kan zijn. Echte stilteplekken zijn en worden zeer schaars en het bewust toelaten van stilte in ons leven is een ontwikkeling waar steeds meer mensen naar verlangen.

Onderstaande tekst ondersteunt deze gedachte en verwoordt tot in de kern het belang van stilte:

Stilte is een integraal onderdeel van communicatie; als zij ontbreekt, kunnen inhoudsrijke woorden niet bestaan. In stilte zijn wij beter in staat te luisteren naar onszelf, en onszelf dus te begrijpen; ideeën worden geboren en verkrijgen diepgang; we begrijpen helderder wat we willen zeggen en wat we van anderen verwachten; en we kiezen hoe we onszelf uitdrukken. Door te zwijgen staan we de ander toe te spreken, zichzelf uit te drukken; en we voorkomen dat we simpelweg aan onze woorden gebonden zijn zonder dat deze afdoende worden beproefd. Op deze manier wordt er ruimte gecreëerd voor wederzijds luisteren, en worden diepere menselijke relaties mogelijk. In de stilte zien we bijvoorbeeld vaak de meest authentieke communicatie tussen geliefden: gebaren, gezichtsuitdrukkingen en lichaamstaal zijn tekenen waarmee zij zich aan elkaar openbaren. Vreugde, angst en lijden kunnen allemaal in stilte worden gecommuniceerd – het geeft hen zelfs een bijzonder krachtige manier van uitdrukken. De stilte geeft dan aanleiding tot een actievere communicatie die gevoeligheid en het vermogen om te luisteren vereist, dat vaak het ware bereik en de ware aard van de relaties in kwestie zichtbaar maakt. Wanneer boodschappen en informatie overvloedig aanwezig zijn, wordt de stilte essentieel als we wat belangrijk is willen onderscheiden van wat onbelangrijk of ondergeschikt is. Diepere overweging helpt ons de verbanden tussen gebeurtenissen die op het eerste gezicht los van elkaar staan te ontdekken, te evalueren, boodschappen te analyseren; dit stelt ons in staat bedachtzame en relevante meningen te delen, wat leidt tot een authentieke corpus van gedeelde kennis. Om dit te kunnen laten gebeuren is het noodzakelijk dat er een juiste omgeving wordt geschapen, een soort ‘ecosysteem’ dat een juist evenwicht bewaart tussen stilte, woorden, beelden en geluid.

Benedictus XVI, 24 januari 2012

 

Een filmaanrader om de stilte te ervaren:

Die große Stille (Engelse titel : Into Great Silence) is een film uit 2005 van de Duitse regisseur Philip Gröning die het leven toont in het kartuizerklooster Grande Chartreuse. Het bijzondere aan deze film is dat er bijna geen woord wordt gesproken in de 169 minuten lang durende film. De enige muziek zijn de gezangen van de biddende monniken.Philip Gröning deelde het leven van de monniken van Grande Chartreuse klooster gedurende meer dan een jaar om deze uitzonderlijke film te kunnen realiseren.

De film werd genomineerd als beste documentaire film voor de Duitse Filmprijs 2006. Hij won in 2006 een prijs op het Sundance Film Festival.