HET GEHEIM VAN DE LIEFDE.
Lezing door Prof. Alfons Vansteenwegen.
Theater Tiliander/Oisterwijk Vrijdag 13 April 2018
Jan Daem en Karin Segers ( Metgezel in Zingeving/M.I.Z ) waarderen ten zeerste dat Prof. Alfons Vansteenwegen deze lezing integraal aan de M.I.Z. ter beschikking stelt. Jan Daem en Karin Segers benadrukken en vragen indien deze lezing/ of delen van deze lezing gebruikt wordt voor andere externe doeleinden om steeds de bronvermelding te gebruiken.
Onze DANK om de privacy en eigendomsrechten te respecteren.
Er zijn twee manieren om naar de tijd te kijken. Enerzijds heb je de tijd van de klok en anderzijds de tijd zoals we die beleven.
Vooraf moet er één ding duidelijk zijn. Wanneer we het hier hebben over de tijd, dan gaat het niet over de tijd van de klok. De tijd van de klok is rechtlijnig en mooi verdeeld in gelijke stukken: uren, minuten, seconden.
We willen het hier hebben over de tijd zoals we die beleven. We beleven de tijd soms als sneller, soms als trager. Wanneer je bij de tandarts zit duurt een kwartier wel urenlang. Wanneer je een goed kaartspel in handen hebt is dat kwartier zo voorbij!
In de beleving is de tijd ook niet altijd rechtlijnig. Sommige mensen hebben nog stukken van hun verleden voor hun voeten liggen. Wanneer je een trauma meemaakt, kan dat lang meegesleept worden. Dan kan dat vandaag in de beleving nog aanwezig zijn.
Een man riep uit in een relatietherapie:’ Waarom moet ik uitzweten wat jouw vader jou dertig jaar geleden heeft aangedaan!’ Welnu, de vrouw van deze man was in haar jeugd door haar vader seksueel misbruikt en dat werkte nu nog in op haar seksleven. Het belette haar hier en nu seksueel te genieten. Een stuk van haar verleden was hier en nu nog actief. Haar verleden was op dat punt nog niet tot verleden gemaakt. Haar man was er vandaag nog mede het slachtoffer van.
In deze uiteenzetting zullen we het hebben over de tijd zoals we die beleven: de tijd van de beleving.
Vele samenleefrelaties beginnen met verliefdheid. In die verliefdheid zien partners elkaar niet zoals ze echt zijn, maar zoals ze elkaar wensen. Ze ervaren een gevoelseenheid vol gelijkenis. Het is een samensmeltingsrelatie, een fusie. De tijdsbeleving is een intens ‘nu’ en een soort vanzelfsprekend ‘voor altijd’. “We zijn van alle tijden voor elkaar voorbestemd en dat is voor eeuwig.” In de verliefdheid merken partners de verschillen niet. Daar waar er in het samenzijn geen verschil is, gaat de liefde vanzelf : twee partners willen dan vanzelf hetzelfde. In zekere zin is de liefde dan zelfs niet nodig. Liefde is pas echt nodig daar waar we van elkaar verschillen.
Een Italiaans spreekwoord zegt : “Verliefdheid verslindt de tijd, maar de tijd verslindt de verliefdheid!” Op zeker ogenblik komt er een barst in de verliefdheid. De partners vallen van hun voetstuk. Het verschil en het onderscheid tussen de partners komt boven. “Jij blijkt anders dan ik je droomde! Daar waar je anders bent dan ik je droomde, daar ben je echt!” Hier ontstaat een kans op een realistisch samenleven. De werkelijke relatie begint. In de werkelijke relatie blijken partners in detail in bijna alles te verschillen! Liefde maakt niet gelijk! Echte, gevende liefde is dan nodig om het verschil te dragen. Hier is er plaats voor een inzet, een engagement voor de toekomst. Inzet is meer dan een spontaan gevoel. Inzet gaat over een ondanks : “Ondanks het feit dat jij niet helemaal bent zoals ik je droomde, toch wil ik met je samenleven!”
Een punt dat opvalt als we nadenken over tijd en liefde is het feit dat samenlevende partners ook in hun tijdsbeleving verschillen. Ze beleven elk de tijd anders. Laten we enkele van deze verschillen opnoemen.
Een eerste verschil dat opvalt is het verschil in tempo. De een kan bepaalde taken vele sneller doen dan de ander.
Als Raf stofzuigt, dan duurt dat eens zolang dan wanneer zijn vrouw, Edith, dat doet.
Ten tweede is er het verschil in stiptheid. Acht uur in een koppel is nooit acht uur!
Raf wil er om tien voor acht bij de vrienden zijn, voor Edith is halfnegen ook nog goed.
Een derde verschil is het verschil in de richting van de tijd. Met de richting van de tijd geven we aan of iemand meer in de toekomst of meer in het verleden of het heden leeft. Raf zit nog met zijn hoofd in de vorige vakantie, hij geniet daar nog ten volle van en is er nog voortdurend mee bezig. Edith is deze vakantie al vergeten, zij is al volop aan het plannen voor de volgende. Zij leeft in de toekomst.
Een vierde verschil is het verschil in reactietijd. De reactietijd is de tijd die elk nodig heeft om op een intens gebeuren te reageren.
Edith, bijvoorbeeld, wordt onmiddellijk razend kwaad, maar tien minuten later is het over. Raf wordt niet zo erg kwaad, maar het blijft maanden hangen en hij komt er steeds op terug.
Onderzoek toont aan dat mannen bij ruzie veel heftiger en langer lichamelijk reageren dan vrouwen. Hun hartslag, bijvoorbeeld, komt pas veel later weer tot evenwicht. Dit zou de reden zijn waarom mannen bij ruzies soms een muur vormen, zich afsluiten en ijskoud niet meer reageren.
Een vijfde verschil is het verschil in de tijd die een partner nodig heeft om iets ergs te verwerken.
Raf kan een ongeluk met de kinderen onmiddellijk achter zich plaatsen. Edith blijft er jaren lang onder lijden. Ze kan er niet over zwijgen.
Partners verschillen ook in de behoefte die ze hebben om de tijd te plannen.
Edith plant de gezamenlijke tijd voor het gezin en het huishouden op voorhand. Raf leeft naast haar met een houding van ‘we zien wel wat we zullen zien’! Hij leert het af van te plannen en te voorzien, want zij zorgt toch voor alles.
Partners verschillen ook in de gewenste frequentie. In koppel verschillen we steeds opnieuw over hoe dikwijls we iets willen! Dit is bijvoorbeeld het geval wat de betreft de seksualiteit en de frequentie van seks. Maar in feite verschillen we over de frequentie van zoveel dingen: gaan wandelen, tv-kijken, sporten, enzovoort.
Partners verschillen ook in het moment waarop ze iets willen. Dit komt in alle paren zeer regelmatig voor.
Edith wil dit weekend op bezoek bij haar ouders, Raf zou liever volgend weekend gaan.
Raf wil gerust gelaten worden als hij van het werk thuiskomt en Edith heeft op dat moment nood om wat praten. Raf wil liefst praten wanneer ze naar bed gaan maar Edith wil dan gerust gelaten worden en slapen.
Iedereen weet dat er ochtend en avondmensen zijn. Een van de meest belangrijke verschillen in de omgang met de tijd zijn de wijze waarop partners het ritme van de dag beleven.
Raf is vroeg uit de veren, hij is snel overactief en luidruchtig terwijl Edith nog halfslaperig ontbijt. Maar wanneer Edith ’s avonds in form is, ligt Raf al languit op de bank te slapen.
Paren verschillen ook in de mate waarin ze slaap nodig hebben. Zelden zal een koppel precies evenveel slaaptijd nodig hebben.
Raf heeft een uur minder slaap nodig dan Edith. Dat is een permanent verschil in hun relatie.
Toch vinden vele paren het leuk om samen te gaan slapen en samen te kunnen opstaan.
Kortom partners hebben ieder een andere beleving van de tijd. De tijd zoals Raf die beleeft, verschilt van de tijd zoals Edith die beleeft. Dit heeft grote gevolgen voor hun relatie. In een duurzame relatie willen ze beiden de tijd samen beleven. Dit blijkt niet evident te zijn.
Uit het voorgaande volgt dat twee partners in zekere zin elk in een andere tijd leven. Hoe komen ze dan tot een echt gezamenlijke tijd? Met echt ‘gezamenlijke tijd’ bedoelen we hier die momenten waarop beiden samen op elkaar echt betrokken zijn. Beiden zijn zich dan bewust dat ze met de ander samen zijn. Beiden hebben ze aandacht voor de ander. Dit gebeurt bijna nooit vanzelf. Gezamenlijke tijd is er nooit zo maar. Gezamenlijke tijd moet gemaakt worden. Gezamenlijke tijd wordt niet gevonden. Gezamenlijke tijd wordt gemaakt. Het is een prestatie.
Het kan natuurlijk door toeval gebeuren dat je een gezamenlijke tijd hebt.
Jan en Mien komen terug van een trouwfeest en ze vallen in panne op de E19 tussen Mechelen en Brussel om halftwee ‘s nachts! Het duurt een half uur eer de VAB bij hen is, en ondertussen moeten ze wel met elkaar praten.
Dat is een voorbeeld van toevallige gezamenlijke tijd.
In alle andere gevallen moeten ze, om echt gezamenlijke tijd te hebben, die op voorhand regelen. We zien dit zelfs bij gepensioneerde paren die zogezegd de hele dag bij elkaar zijn. Als ze niet een moment bepalen waarop ze eens wat samen zitten en praten, ‘komt het er dikwijls niet van’. Echte gezamenlijke tijd vergt dus een afspraak.
Deze gezamenlijke momenten kunnen ook een ritueel worden.
Elke zaterdag blijven Stef en Lena na het middageten samen zitten en praten ze over de week die voorbij is en over de week die komt. De kinderen zijn dan naar de jeugdbeweging. Ze doen méér dan alleen maar hun agenda’s op elkaar afstemmen. Ze vertellen elkaar ook wat op hun hart ligt. Ze luisteren intens naar elkaar. Ze leven met elkaar mee. Dit zijn de ogenblikken waarop ze beseffen dat ze een paar zijn. Het zijn momenten van intense relatie.
Andere paren doen dit onder een wekelijkse wandeling, of wanneer ze donderdagavond samen zitten na het Tv-nieuws, de TV uit zetten en een theetje drinken, of in de buurt een koffietje van genieten.
Dergelijke momenten hebben sommige paren ook op vakantie, na een lange wandeling of een fietstocht wanneer ze op een bank zitten en over het landschap terugkijken. Ze voelen zich dan echt samen. Ze rusten samen uit en praten langzaam en voelen dat ze deze tocht samen doen. Dat is een kostbaar moment voor de relatie.
Wanneer koppels intimiteit willen, moeten ze vertragen. Intimiteit vraagt de uitwisseling van gevoelens en dat vraagt altijd dat men vertraagt. Eerst moet je de gevoelens vinden in jezelf. Dat betekent dat je even stilstaat bij jezelf. Dan probeer je die gevoelens onder woorden te brengen. En daarna deel je ze aan de partner mee. Dit alles vraagt tijd. De partner probeert dan mee te leven. Echte ‘mede-leven’ is iets anders dan ‘een gelijkaardig gevoel produceren’. Echt medeleven is: zich verplaatsen in de belevingswereld van de partner en gewicht hechten aan het gevoel van de partner (dat anders is dan het mijne). Men probeert zich in te leven in het gevoel van de partner. Ook dit kan niet snel! Meestal moeten er dingen herhaald worden. Ook dit vraagt tijd. Elke diepe gezamenlijke ervaring in de relatie vraagt om vertraging. Onthaasting is wat hier nodig is. Onthaasting is dus een voorwaarde voor intimiteit. In onze tijd van onredelijke gehaastheid en oppervlakkigheid is het scheppen van een rustig verdiepend moment met zijn tweeën een echte noodzaak. Het doet bijzonder veel deugd.
Het is niet omdat partners dingen samen meemaken dat ze ook een gemeenschappelijk verleden hebben.
Adriaan en Ella gaan samen op vakantie naar Spanje. Adriaan ligt vooral urenlang ontspannen op het strand e zonnen en te lezen en Ella is de hele dag sportief bezig : joggen, zwemmen, lopen, tennissen, enzovoort. Daarna vliegen ze samen terug naar huis.
Hebben ze een gezamenlijke vakantie gehad? Dat hangt af van hoe ze met elkaar daarover hebben gepraat. Alle echte gemeenschappelijkheid in een koppel ontstaat alleen maar door het gesprek. Ze kunnen – in zekere zin – elk een andere vakantie gehad hebben, al waren ze samen in Spanje.
Dit geldt ook voor het verleden van een koppel. Het wordt maar een gemeenschappelijk verleden als de partners er ook af en toe eens samen over praten.
De relatie die we samen hebben is voor een deel het verleden dat we samen hebben doorgemaakt. Maar mensen die naast elkaar leven kunnen zich veel gemeenschappelijkheid inbeelden. Wanneer ik iets met jou heb meegemaakt, dan denk ik meestal dat jij dat ook beleefd hebt zoals ik dat beleefd heb. Dat is zelden het geval. Echte gemeenschappelijkheid is er maar als ze daarover met elkaar duidelijk praten en goed naar elkaar luisteren. Een echt gemeenschappelijk verleden wordt al pratend samen opgebouwd. Dit vraagt tijd en inzet, telkens opnieuw.
Ook in de huidige tijd waarin zoveel paren scheiden, beginnen partners een samenleefrelatie bijna altijd met het idee dat ze voor altijd zal zijn. Een duurzame relatie is een waardevol iets in het leven. Maar dit vereist dat partners hun toekomstplannen op elkaar afstemmen. Dat ze het eens worden over de doelen van hun samenleven. Wat willen we eerst, en wat daarna, en wat later. Een samenleefrelatie is geen kwestie van gevoelens alleen. Gevoelens gaan over. Verliefdheid is tijdelijk, dat weet iedereen. Elke relatie heeft periodes waarin de gevoelens voor elkaar uitgedoofd zijn. Men is tijdelijk in een neutrale toestand tegenover elkaar. Gelukkig is de relatie niet gesteund op gevoelens alleen. Er is ook de inzet. Inzet is het iets over hebben voor de ander. Inzet zit vooral in gedrag. Niet zozeer in woorden. Inzet zit in de relatie zelf, in hoe men zich gedraagt, in de aandacht die men aan elkaar geeft, in de tijd die men voor elkaar over heeft, in alles wat men voor de andere doet, zomaar. Inzet is dus geleefde inzet. In de inzet overschrijdt de liefde het nu, en schept ze een toekomst. Trouw is zich houden aan het gegeven woord, ook in moeilijke omstandigheden.
Om een relatie te beoordelen zou men dus niet mogen afgaan op de gevoelens van één moment. Een relatie beoordelen vraagt dat men over een langere periode kijkt hoe men zich in de relatie voelt. Men gaat na hoeveel men erin stopt en wat men eruit haalt en dan maakt men een beslissing. Hierbij geldt bovendien dat gevende liefde deugd doet.
In samenleefrelaties speelt de seksualiteit een belangrijke rol. In de verliefdheid gaat seks vanzelf. Maar daarna is goede seks iets wat men met twee tot stand brengt. Hierbij is de tijd een belangrijk aspect. Goede seks vraagt meer tijd! Goede seks vraagt dat men een beetje op voorhand weet dat er een kans bestaat dat men er met zijn tweeën aan begint. Goede seks vraagt steeds een minimum aan tijd. Een vluggertje kan natuurlijk ook wel eens, maar dat is eerder uitzonderlijk. Beiden moeten zich rustig kunnen laten drijven op hun zintuigelijke ervaring. Daarbij komt nog dat de vrouw dikwijls meer tijd nodig heeft om zin te kunnen krijgen dan de man. Mensen spreken niet graag op voorhand af dat ze gaan vrijen, dat neemt iets weg van de spontaniteit die bij seks hoort. Maar anderzijds stelt men steeds opnieuw vast dat, als men het er niet op voorhand wat over heeft, “ het er zelden van komt”. Dus echt gezamenlijk vrijen vraagt toch weer een afstemming op elkaar. Want er is altijd één die het eerst zin heeft. De ander heeft dan nog geen zin. Samen seksen is dus altijd ook een overwinning van een verschil.
Hoe overwinnen partners dat verschil? Dwingen en eisen hebben hier geen zin, want men kan zelfs zichzelf niet forceren in seks. Onderhandelen biedt geen oplossing, want het grootste deel van onze seksualiteit overkomt ons en is niet onderhandelbaar. Hier speelt verleiding (in de positieve zin) een belangrijke rol. Verleiding maakt dat de één de ander vrijblijvend uitnodigt. Verleiding is lief en zwak. Verleiding in die zin behoedt de vrijheid van de ander : het is een uitnodiging die een ‘neen’ aanvaardt. Maar ook verleiding vraagt een trager tempo.
Seks wordt in onze cultuur gezien als een vertolking van de liefde. Als een taal die uitdrukt hoe je tegenover elkaar staat. Maar het is fout te denken dat als je van elkaar houdt, de seks immer vanzelf loopt. Die taal vraagt een ‘afstemming’ op elkaar en dat vraagt tijd.
Een bijzonder conflict in koppels dat met tijd te maken heeft is het te laat komen! Waarom is te laat komen zo erg?
Wanneer men in een samenleefrelatie terrein wil afnemen van de partner en de partner merkt dat op tijd, en de partner wil dat terrein houden, dan kan de partner zich verdedigen. De partner kan dan iets zeggen in de zin van :’Dit is van mij en ik wil het behouden‘. Dat kan zeer hoffelijk gebeuren en bijna altijd zal de andere partner stoppen met zijn/haar poging tot agressie. Beide partners zijn dan tevreden.
Er is echter één situatie waarin de partner zich niet kan verdedigen. Ieder van ons heeft maar een beperkte levenstijd. Wanneer de partner te laat komt, dan is kwaad al geschied. Je kan je niet verdedigen. Men is een stuk van zijn leven kwijt. Nu is de regel dat, wanneer een partners een stuk terrein verliest tegen hun zin, dat zij dan altijd vijandig zullen reageren. Zij zullen later reageren, en dat op een vernietigende manier. Zij zijn dat stuk tijd toch al kwijt! Vijandigheid is erg in samenleefrelaties. Het kan zich op vele manieren uiten, van roepen en tieren tot geweld, van natrappen tot langdurige bitterheid, lichtgeraaktheid en ontevredenheid. Te laat komen is dus zo erg omdat er geen verdediging tegen bestaat en de partner dus alleen nog vijandig kan reageren!
Een relatie blijft niet duren vanzelf. Ook hier speelt het principe van de Entropie : een systeem waar geen energie wordt toegevoerd, gaat onverbiddelijk ten onder. Partners die de elkaar geen tijd en aandacht geven, vervreemden van elkaar en verliezen elkaar.
In duurzame relaties gaan de partners realistisch om met elkaar. Ze scheppen een echte gemeenschappelijkheid, geen ingebeelde. Ze leven samen over de toevalligheden heen. Ze blijven doorspreken met elkaar. Ze blijven medeleven met elkaar. Ze blijven bijleren over elkaar. Doorheen de tijd blijven ze origineel voor elkaar en verschillig voor elkaar. Flitsen van irritatie wisselen af met flitsen van verliefdheid. Onverschilligheid doodt de relatie. Werkelijke verbondenheid komt er pas na het besef van het verschil.
Partners die duurzaam willen samenleven hebben nood aan rituelen en gewoontes. Die vergroten de voorspelbaarheid en vergemakkelijken het samen leven. Ook dit heeft met tijd te maken : zaken op voorhand regelen is beter dan ze achteraf te moeten bijstellen. Goede gewoontes versterken de omgang. Het vieren van verjaardagen, kerkelijke rituelen, feestdagen brengt af en toe verdieping en intensiteit in de relatie.
Duurzaamheid vraagt ook verandering én aanvaarding. Op sommige gebieden kan men aan de partner vragen om te veranderen. Verandering kost moeite. De ervaring leert dat kleine veranderingen in een relatie mogelijk zijn. Maar ze kosten heel wat inspanning. In situaties waar verandering niet kan, en men toch samen wil blijven, gaat men over tot aanvaarding van de partner. Ook dat kost dikwijls tijd en veel geduld.
Een duurzame samenleefrelatie heeft ups en downs. Partners maken tragische dingen mee, overlijdens in de familie, ziekte van een kind, tegenslag op het werk, werkloosheid. Wanneer ze met elkaar hun beleving van het trauma kunnen delen, zullen ze er gemakkelijker over komen.
Maar partners veroorzaken ook trauma’s bij elkaar. Ze kwetsen elkaar soms diep. Dat gebeurt in ruzies, ongeduld, verwijten, ontrouw, geweld.
Een belangrijk punt is hier het afsluiten van iets pijnlijks dat gebeurd is tussen de beide partners. De een heeft de ander gekwetst. Hoe geraken ze beiden daarover? Niet door te doen alsof er niets gebeurd is, want mensen vergeten niets. Het zou kunnen als volgt.
Stel dat Frans door zijn gedrag Sien, zijn vrouw, enorm heeft gekwetst.
Sien legt aan Frans uit hoeveel pijn zijn gedrag haar heeft gedaan. Ondertussen probeert Frans met alle macht te begrijpen hoe erg dat voor Sien wel geweest is. Hij luistert en onderbreekt haar niet. Daarna maakt Frans aan Sien duidelijk dat hij begrijpt hoe erg het voor haar was. Dan vertelt Frans op zijn beurt aan Sien hoe het accident is kunnen gebeuren. Wat hij bedoeld had. Sien probeert dat te begrijpen. Vervolgens zegt Frans ‘sorry’ voor wat hij haar heeft aangedaan. Daarna vergeeft Sien Frans wat er gebeurd is. Samen beslissen ze de kwetsuur te klasseren. Daarna doen ze samen iets plezierigs als inzet van een nieuwe toekomst samen.
Relaties worden ook gehard door het samen constructief verwerken van een gemeenschappelijk verlies. Het rond komen met een gezamenlijk verlies vraagt ook een herhaaldelijk beurtelings spreken en intens luisteren. Het vraagt tijd.
Zijn er nog tips voor een goede omgang met de tijd in een liefdesrelatie? Die zijn er zeker.
Een waardevol iets in het beleven van een duurzame samenleefrelatie is een huwelijksritueel. Het huwelijksritueel is de expressie van een vrij engagement voor de toekomst en tevens uiting van het besef dat men niet alles in handen heeft. Dat een deel van het toekomstige samenleven niet het resultaat zal zijn van inspanning. Dat een deel van een duurzame gelukte relatie ‘gegeven is’, genade. Men solliciteert bovendien de instemming en de aanmoediging van de omgeving. Het afscheid van het gezin van oorsprong is duidelijk. Het ritueel opent een nieuw tijdsperspectief waarin beide partners aan elkaar duidelijk maken dat ze met elkaar willen leven én tegelijk – als het ware – verder springen dan ze elk kunnen waarborgen.
(Zo zou men ook bij het uit elkaar gaan met een scheidingsritueel duidelijkheid kunnen scheppen: “We geven elkaar ten overstaan van familie en vrienden de vrijheid terug”. Wat met en ritueel is verbonden vraagt om een geritualiseerd losmaken.)
Wanneer men elk iets anders wil, en een compromis of tussenweg is niet mogelijk, dan kan men overgaan op een beurtrol. We doen het een keer zoals ik het wil en we doen het een keer zoals jij het wilt. Dan hebben we om beurten wat we graag willen. Dat is een vorm van liefde.
In een relatie is het belangrijk dat elk af en toe een stukje tijd heeft waarin hij of zij door de partner gerust gelaten wordt. We noemen dat een eiland. Wanneer men veel samen is, wordt een eiland nog meer nodig. Elkaar een eiland gunnen is een teken van liefde.
Een afspraak is maar een afspraak als hij gekoppeld wordt aan een tijdsmoment. Zolang er geen tijd bepaald is, is een afspraak niet af. Vele paren maken intentieverklaringen, maar dat zijn geen afspraken. “We zouden eens meer moeten bewegen!” is geen afspraak. Een afspraak is: elke zondag gaan we van twee tot vier wandelen in de rand van Mollendaalbos, weer of geen weer”. Goede afspraken maken vraagt tijd en energie. Zich aan afspraken houden vraagt inzet.
Wie alleen leeft kan zich veroorloven heel wat dingen niet te plannen. “Ik doe het wanneer het me uitkomt!” Maar eens je met twee bent, moet je wel plannen omdat anders van een gezamenlijk handelen geen sprake is. Alles wat je samen wil moet je op voorhand even regelen omdat je met twee bent. In een relatie is het steeds beter dingen op voorhand te regelen dan dat je ze achteraf moet bijsturen. Goed plannen op voorhand is vorm van liefde.
Als twee partners elk van het werk thuiskomen dan is de decompressiekamer heel nuttig. We bedoelen hiermee dat elk bij het thuiskomen enkele dingen voor zichzelf doet en zo weer voor de interactie klaar staat. Hij neemt de post door en kijkt even in de krant, zij gaat zich even omkleden in de badkamer of neemt een douche. Pas daarna beginnen ze met elkaar te praten.
Wanneer één van beide partners teveel de neiging heeft van “ja” te zeggen, ook wanneer hij niet kan doen wat de andere vraagt, kan hij leren zeggen ‘nu niet’. ‘Nu niet’ zeggen laat toe even na te denken en dan pas te zeggen: ik doe het of ik doe het niet. In die zin kan ‘nu niet zeggen’ een vorm van liefde zijn.
Voldoening gevende seks als relatieritueel vraagt tijd. Het plannen van een kans op seks is in een koppel mogelijk. Of de seks ook ‘lukt’ en of het een deugddoende ervaring wordt voor beiden, kan men nooit waarborgen.
Een duurzame relatie brengt soms verveling en routine mee. Wat is hier mogelijk? Met elkaar af en toe nieuwe dingen doen, met elkaar in nieuwe situaties komen, maakt dat je weer een stukje origineel wordt voor elkaar. In nieuwe omstandigheden ben je veel minder voorspelbaar voor elkaar. Je zult dan zowel negatief als positief verrast zijn door elkaar. Soms ervaar je dan zelfs flitsen van verliefdheid!
Voor elk samenleven is er een minimum aan tijd nodig voor de relatie. Wie geen tijd maakt voor elkaar, geraakt elkaar kwijt. Drie kwartier op een vast moment in de week eens bijpraten is geen luxe, maar een noodzakelijkheid! Tijd geven aan elkaar is één van de sterkste vormen van gevende liefde in het samenleven.
Uit al het voorgaande blijkt dat de perfecte huwelijksrelatie niet bestaat. Het volmaakte huwelijksgeluk is iets momentaans dat komt en weer over gaat. De meeste paren streven naar huwelijkstevredenheid. Daartoe kunnen beide partners –mits een ernstige inspanning – bijdragen.
Maar het ‘lukken’ van een duurzame samenleefrelatie is ook ‘geluk hebben’ . We hebben niet alles in handen. Een duurzame relatie vraagt tijd en energie, maar zelfs dan blijft het iets wat men niet kan waarborgen. Het blijft ook een geschenk, een genade. Het gaat om een samenzijn dat we voor een deel maken en voor een deel vinden. Een duurzame relatie is een prestatie en tegelijk een reden tot dankbaarheid.
Meer over dit alles kan men vinden in mijn boek: Vansteenwegen, A. ‘Tijd maken voor de liefde’ Lannoo, 2007, 5de druk.
13 april 2018 Tiliander Oisterwijk..
Wie is Prof. Alfons Vansteenwegen…?
Prof. em. dr. Alfons Vansteenwegen (1941) is psycholoog, relatietherapeut en seksuoloog. Hij was voorzitter van het Instituut voor Seksuologie aan de KU Leuven en Diensthoofd van het Communicatiecentrum (UZ-Leuven).
Hij is gehuwd met Maureen Luyens, heeft vier kinderen en dertien kleinkinderen.
Hij is auteur van een aantal bestsellers over relaties met o.a.:
Liefde is een werkwoord.
Liefde na verschil.
Als liefde zoveel tijd kan duren-genieten van je relatie na 50.
Liefde aan het werk.
Enkele van zijn boeken zijn verkrijgbaar in de:
Kloosterwinkel van abdij Koningshoeven ( Klik hier)
en
erkende boekhandels zoals boekhandel Oisterwijk. ( Klik hier )
Karin en Jan wensen jullie allen toe dat u, ieder op zijn/haar eigen wijze, mag dolen in het geheim van de liefde! Suc6..!!
De theateravond van VRIJDAG 13 APRIL 2018 was een initiatief van:
Metgezel in Zingeving
Levenskunst voor wie goed oud wil worden
i.s.m.
Gemeente Oisterwijk
Indigo / GGZ Tilburg
ContourdeTwern/Oisterwijk
Vereniging Senioren Oisterwijk.
Seniorenvereniging 50 + Moergestel
& AH Oisterwijk
