Stilte is loslaten en luisteren naar zichzelf, naar het leven, naar wat echt telt. Ook de Bijbel heeft ons over stilte veel te leren. Denken we aan het Psalmvers (dat de hindoe-mysticus Ramana Maharshi graag herhaalde!): ‘Wees stil, en weet dat Ik ben!’ (Ps 46,10) Zo zijn Abraham en Elia twee figuren van de stilte.
Voor de meesten ontstaat stilte uit lijden en de daarop volgende verstomming, uit het niet meer lukken van het leven en de zinloosheid die we dan ervaren. De ervaring van falen stoot ons immers in de eenzaamheid en de ervaring van leegte. In het boek Genesis lezen we over de zwijgende opgang naar de berg Moria waar Abraham zijn zoon moet doden. We horen a.h.w. de schrijnende verstilling van Abraham tijdens die opgang: het gebruik van het religieuze kindoffer verplettert zijn vaderhart. Maar in die ervaring blijft hij hopen en open op het Ultieme. Verstilling als acceptatie van lijden waar niets meer kan aan gedaan worden kàn leiden tot verstilling als diepe vrede en tot vertrouwen op een ongekende verlossing. In die stilte maakt God ons duidelijk dat het lijden niet van hem komt, niet zijn wil is.
Religieuze ervaring als de weg van narcistisch zelfgenieten via ontlediging naar meevoelen met een tedere God: dat is wat het verhaal van Elia ons leert. Eerst geniet Elia van het uitverkoren zijn en verzorgd worden door God in de troost-ervaring van een emotionele verstilling, wanneer hij wonderbaarlijk gevoed wordt door God in afzondering. Dat is de naïeve stilte als troostende religieuze ervaring. Vervolgens is er de kritische stilte van de desillusie in de burn-out-ervaring, wanneer Elia vervolgd wordt. Dat is de stilte als nacht-ervaring dat God niet zomaar een verzorgende teddy-beer is, maar een duister Mysterie.
Tenslotte de authentieke stilte van het loskomen van zichzelf en het intreden in het universele Mededogen, dat de finale diepte van het Godsmysterie is, aangeduid in het suizen van een zachte bries dat Elia hoort nà enkele verschrikkelijke natuurrampen. Ook wordt in deze eliaanse stilte de aanwezigheid van het Ultieme in de kleine, dagelijkse dingen bevestigd.
De Bijbel geeft steeds verhalen van mensen die in en door de stilte opengebroken werden voor het Ultieme, die hun ego lieten verruimen tot broederliefde en vruchtbare aanwezigheid in de wereld. ‘God is liefde’ betekent dat in de dialoog met God, die onderweg steeds meer luisterende stilte wordt, de eigenwillige tegenstem in ons plaats maakt voor het luisteren naar de Liefde. ( Pater Johannes, karmeliet uit Brugge)
Volgend eerste weekend van mei ( 6/7 mei 2017) neemt pater Johannes ons mee naar een nieuw thema.