STUDIEDAG “ZINGEVING IN DEZE TIJD”
Donderdag 12 maart 2015 van 10.00 tot 17.00 uur
Cultureel Centrum De Schakel /Kerkstraat 104/Gilze.
Organisatie: KBO-BRABANT.
Een moderne manier van geloven?
Nam in 1963 nog 65% van de zich christen noemende inwoners van de VS de Bijbel nog letterlijk, in 2001 was dat nog maar 27%, vertelt de Amerikaanse protestantse theoloog Marcus Borg in zijn boek Het hart van het christendom; modern geloof en traditie. Die letterlijke interpretatie neemt onder christenen steeds meer af. Men gaat de christelijke traditie, zegt hij, meer zien in historische, metaforische en sacramentele zin. Historisch wil dan zeggen dat de Bijbel niet voor ons werd geschreven maar voor die oude gemeenschappen waarin die geschriften zijn ontstaan.
Ook in de Nederlandse situatie wordt gesproken over een verandering in het denken, getuige ondermeer het inmiddels bekende boek van de protestantse predikant Carel ter Linde met de titel Wat doe ik hier in godsnaam? Over de opstanding van Jezus schrijft hij bijvoorbeeld dat het hier gaat om een diepzinnig verhaal, dat wij niet meer letterlijk kunnen nemen zoals het vroeger gold, namelijk als een weergave van een feitelijke gebeurtenis. Men moet zich niet verkijken op de vorm van deze verhalen, legt ter Linde uit.
Eveneens in Rooms-Katholieke kring deed zich een verandering in het denken voor. In 1966 al schreef Robert Adolfs, prior van het Augustijnenklooster uit Eindhoven, een boek over deze problematiek, getiteld Het graf van God; heeft de kerk nog toekomst? Hij constateert in dit geruchtmakende boek dat we in een stroomversnelling leven. Onze snel veranderende wereld dwingt ons tot een nieuw denken en handelen, tot een leven in beweeglijke en snel aanpasbare kaders en gedragspatronen. Ook aan de Kerk worden dus nieuwe eisen gesteld, zegt hij, want de Kerk is geen stille tuin in een overigens woelige wereld, maar veeleer een schip dat afhankelijk is van de wateren die het bevaart. En wat gebeurt er met een schip dat onverhoeds in een stroomversnelling raakt?
Onder invloed van de wetenschappen probeert de huidige mens zelf met de grote levensvragen in het reine te komen. Vandaar dat je je kunt afvragen of de Kerk nog wel toekomst heeft.
Met alle nieuwe ontwikkelingen verdwijnt de religie geleidelijk naar de zijlijn, achter de coulissen, naar de marge van de samenleving, teruggedrongen door de politiek naar het privé-leven achter de voordeur.
We beginnen te beseffen dat ons oude Godsbeeld dood is, ook al dringt het maar langzaam tot ons door. We beseffen dat we last hebben van geestelijke ‘onbehuisdheid’.
Vroeger in de Middeleeuwen, maar ook nog in de Renaissance en in de eeuw van de Verlichting leefden we met een duidelijk beeld waarin we onszelf herkenden en waarop wij ons konden oriënteren. Dat waren tijden dat de mensen georiënteerd in het leven stonden en de weg kenden. De mensen voelden zich thuis in hun wereld, ook al meenden ze, dat hun eeuwige bestemming niet in die wereld lag.
Wie geen huis meer heeft, is gedesoriënteerd. Dat zijn wij dus! Wat ons ontbreekt is een gemeenschappelijk wereldbeeld en een beeld van de mens en van onze bestemming waar wij het samen over eens zijn. Er zijn beelden, maar één beeld is er niet! Voorlopig is er is geen restaurateur te bekennen die de beelden weer kan samenvoegen tot een geschikte woning.
Hoe nu verder met geloven in onze geseculariseerde cultuur?
KBO-Brabant nodigde twee deskundigen uit om over deze vraag hun licht te laten schijnen op deze boeiende symposiumdag.
De theoloog Huub Schumacher is afgestudeerd in de godsdienstwetenschappen aan de Radboud Universiteit te Nijmegen en actief in het pastoraat bij verschillende geloofsgemeenschappen. Hij is modern in zijn opvattingen over geloof en religie, auteur van het boek GOD, wat ben je veranderd…verleidelijke doorkijkjes op geloven, en hij zal vanuit pastoraal georiënteerde bekommernis de zoekers naar een modernere vorm van zingeving een handreiking bieden.
De hoogleraar Erik Borgman doceert ‘theologie van de religie, in het bijzonder van het christendom’ aan het Departement Religiewetenschappen en Theologie binnen de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit van Tilburg. Hij zal vanuit een wetenschappelijke visie antwoorden geven op de vraag hoe nu verder met geloof en ongeloof in deze geseculariseerde westerse wereld. Hij heeft een hele reeks publicaties op zijn naam staan, waaronder Metamorfosen; over religie en moderne cultuur en Want de plaats waarop ik sta is heilige grond; God als onderzoeksprogramma.
Deze studiedag is niet alleen bedoeld voor leden van KBO-Brabant,
maar ook voor belangstellenden van buiten.
Aanmelden kan tot 1 maart via een e-mail naar: info@kbo-brabant onder vermelding van ‘Aanmelding studiedag’ en uw naam, adres en tel.nummer. Kosten: 20 euro. Uw aanmelding is definitief na overmaking van het bedrag naar rekeningnummer NL27FVLB0226.8786.51 t.n.v. KBO-Brabant o.v.v. ‘Studiedag Zingeving’
Voor verdere inlichtingen: Antoon van de Hurk, telefoon: 06-41562865.
ofwel: KBO-Brabant tel.nr/ 073-6444066.
